کتاب، عمق راهبردی در فرهنگ اسلامی و ایرانی دارد

به‌ گزارش خبرگزاری صدا و سیما، محمدباقر قالیباف در آیین افتتاحیه سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران که صبح امروز (چهارشنبه، ۱۷ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴) در محل مصلای امام خمینی (ره) تهران برگزار شد، ضمن تبریک سالروز ولادت امام رضا (ع) و گرامیداشت اولین سالگرد شهادت شهدای خدمت از جمله شهید رئیسی، سیدالشهدای عرصه خدمت و همراهان ایشان، گفت: توفیق داشتم از سال ۱۳۵۶ یعنی پیش از انقلاب با شهید رئیسی رفاقت داشته باشم؛ در طول آن سال‌ها و سال‌های همکاری و خدمت چیزی جز صفا، صمیمیت و مسئولیت‌پذیری از ایشان ندیدم. همچنین ندیدم کسی در کسوت روحانیت این چنین در میدان بوده و برای اداره کشور و تأمین معیشت مردم دغدغه‌مند باشد؛ امیدوارم روح این عزیزان با شهدای کربلا محشور باشد و ما نیز توفیق طی این مسیر را داشته باشیم.

 

قالیباف ضمن قدردانی از برگزارکنندگان نمایشگاه سالانه بین‌المللی کتاب که نماد فرهیختگی است، عنوان کرد: می‌دانم که ناشران و نویسندگان این چند روز چقدر تلاش می‌کنند تا نمایشگاه به خوبی برگزار شود.

 

رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه موضوع تربیت از جمله در فرهنگ اسلامی را بسیار مهم و اساسی خواند و گفت: به تعبیر حضرت امام (ره)، «تربیت اساس دنیا و این عالم است.» اگر تربیت انسان، بد انجام شود و یا برای جامعه مضر باشد، از هر شیطانی مضرتر است و اگر تربیت صحیح و مفید برای انسان و جامعه باشد، از همه چیز اثرگذارتر و مفیدتر است و بدون شک کتاب و کتابخوانی، ارتباط مستقیمی با بحث تربیت دارد.

 

وی در ادامه به یکی از مسئولیت‌های ویژه حکومت‌ها از جمله حکومت‌های اسلامی اشاره کرد و گفت: تفکر و اندیشه‌ورزی به‌ویژه در نظام اسلامی بسیار مهم است و کتاب و کتابخوانی عصاره معارف بشریت بوده و انسان را در نقطه‌ای قرار می‌دهد که بتواند در موضع صحیح زندگی خود قرار بگیرد تا بیشترین اثر را داشته باشد. بهترین اندیشیدن، بهترین فهمیدن، بهترین درک کردن و بهترین خلاقیت از جمله فرصت‌هایی است که کتاب و کتابخوانی به همه انسان‌ها می‌دهد.

 

قالیباف در ادامه تصریح کرد: افتخار ما به‌عنوان یک ایرانی با تمدن کهن اسلامی این است که قرآن کریم معجزه پیامبر اسلام (ص) بود که ارمغانی برای زندگی، تربیت، دنیا و آخرت بود. همه اینها فرصتی است که باید از آن استفاده کنیم. بی‌شک کتاب یک عمق راهبردی در فرهنگ اسلامی و ایرانی ما بوده که باید به آن توجه کنیم.

 

رئیس قوه مقننه با اشاره به نامگذاری سال‌های مختلف از سوی رهبر معظم انقلاب، عنوان کرد: امروز موضوع مهم جامعه ما بحث‌های اقتصادی به‌عنوان اولویت است، اما فراموش نکنیم که ایشان چندین نوبت در کنار اولویت دانستن اقتصاد، به اهمیت فرهنگ نیز تأکید فرموده‌اند.

 

وی با بیان اینکه بنده به‌عنوان نماینده و خدمتگزار مردم می‌گویم که شاخص اصلی پیشرفت کشور فرهنگ است، عنوان کرد: امروز اقتصاد اولویت ماست که رنج آن از ناترازی است؛ ناترازی در حوزه‌های مختلف انرژی از جمله سوخت و برق و ناترازی در آب. با نگاهی به این مشکلات نیز می‌بینیم که نیازمند فرهنگ هستیم؛ فرهنگ کار، فرهنگ تولید و فرهنگ رعایت مصرف.

 

قالیباف با بیان اینکه سرمایه‌گذاری و بهره‌وری از جمله مسائلی است که علم اقتصاد برای رشد به آن تأکید دارد، یادآور شد: در شرایطی که کشورمان در تحریم قرار داشته و سرمایه‌گذاری در حداقل است، صرفاً نگاه فرهنگ‌پایه به اقتصاد است که این رشد را در کمترین زمان و با کمترین هزینه به ارمغان می‌آورد و اینجاست که شاخص اصلی کشور برای رشد اقتصادی، فرهنگ پایه بودن است.

 

رئیس نهاد قانونگذاری کشورمان با بیان اینکه معتقدیم فرهنگ عمومی کشور در این زمینه به صورت مستقیم به موضوع کتاب و کتابخوانی وابسته است، بیان داشت: ما در جریان تدوین احکام برنامه هفتم و بسیاری از قانونگذاری‌ها، اولویت خود را خانواده قرار داده‌ایم و تأکید داریم که کتاب و کتابخوانی و فرهنگ کتابخوانی در خانواده به ویژه برای زنان و مادران که پایه‌ها و خیمه‌گاه اصلی خانواده هستند بیشترین اثر در تربیت را دارد که اساس این عالم است از این رو کتابخوانی در خانواده با تأکید بر زنان یک ضرورت الزامی است که قطعاً این موضوع را باید در عمل چه در اجرای قوانین و چه در اعتبارات بودجه مد نظر داشته باشیم.

 

وی در ادامه اندیشه‌ورزی و تفکر و گسترش دانایی را به‌عنوان وظیفه ذاتی و اساسی و رسالت اصلی حکومت اسلامی دانست و افزود: رهبر معظم انقلاب در حوزه کتاب بر ظرفیت‌های نهج البلاغه بسیار تأکید داشتند که باید در این حوزه به محتوای این کتاب که مفاهیم بسیار بلندی داشته و مورد نیاز جوامع مختلف است استفاده کنیم. اگر می‌خواهیم مبتنی بر عدالت، معنویت و مبتنی بر احکام اسلامی زندگی کنیم باید از نهج البلاغه استفاده کنیم که امام علی (ع) در جریان زندگی و حوادث گوناگون آن را تبیین کرده‌اند که می‌تواند در عرصه‌های اجتماعی و تصمیم‌گیری از ما نیز گره‌گشایی کند و باعث می‌شود از هرگونه دنیازدگی و اشکالات در حوزه سیاسی از جمله سیاست زدگی دور شویم.

 

قالیباف با اشاره به دوران خدمت در شهرداری تهران و دغدغه‌ای که در حوزه کتاب داشت، یادآور شد: بیش از ۳۰۰ کتابخانه در شهر تهران تأسیس شد و در مجموعه عباس آباد، باغ کتاب را راه اندازی کردیم و تلاش کردیم تا جایی که در توان داشتیم به مؤلفان و ناشران کمک کنیم که البته باز هم به نسبت اهمیتی که داشت، کم است، اما با هر توانی که داریم این موضوعات را به فراموشی نسپرده ، اولویت‌های خود را تغییر نخواهیم داد. در همین راستا کتابخانه دیجیتالی در حوزه علوم پایه که تمام ایرانیان به آن دسترسی داشته باشند همواره مورد توجه ما بوده است.

 

رئیس دستگاه تقنینی کشور با اشاره به اصحاب مظلوم حوزه کتاب از جمله اتحادیه مربوط به آنها، عنوان کرد: در این حوزه حتماً جلسه‌ای برگزار خواهیم کرد تا قصه پرغصه این حوزه را بررسی کنیم. شمارگان پایین چاپ شاید به دلایل اقتصادی باشد، اما دلایل دیگری هم دارد. قطعاً دلایل اقتصادی آن را برطرف خواهیم کرد تا به سایر اشکالات بپردازیم.

 

وی در ادامه اضافه کرد: ممیزی‌های بعضاً غیرشفاف و فرمایشی شدن که باعث طولانی شدن روند چاپ می‌شود را وزیر فرهنگ دنبال خواهد کرد. حقوق ناشر و مؤلف نیز موضوعی است که نیاز به قانون و هماهنگی‌های جدی دارد و این موضوع برای کتاب الکترونیک نیز صدق می‌کند. از سوی دیگر کاهش سرانه مطالعه نیز از موضوعاتی است که باید با اولویت دنبال شود. حوزه توزیع کتاب نیز دچار مشکلاتی است که باید رسیدگی شود.

 

قالیباف ادامه داد: تردید نکنید نباید کتاب و کتابخوانی در شرایطی فعلی که مشکلات اقتصادی داریم هم فراموش شود. به همان اندازه که معیشت، سلامت و خوراک در سبد خانوار مهم است، حوزه فرهنگ با تأکید بر کتاب و کتابخوانی که تأثیر مستقیم در جامعه دارد باید در سبد خانوار دیده شود که در جریان احکام قانون برنامه هفتم پیشرفت این موضوع دیده شده است که امیدواریم تصمیمات این حوزه را با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همه دستگاه‌ها و ذی‌نفعان آن بگیریم.