دستیابی به تمدن نوین اسلامی با حکمرانی علمی و فرهنگی

 

انقلاب اسلامی ایران، فرهنگی‌ترین انقلاب دوران معاصر جهان بود، بر محور ایمان، عدالت و استقلال شکل گرفت. این انقلاب، علاوه بر فروپاشی استبداد داخلی و استعمار خارجی، بستری برای بازگشت به هویت اسلامی و ایرانی فراهم ساخت. دوران دفاع مقدس، با فرهنگ ایثار و شهادت، بر عمق، استحکام و غنای این حرکت عظیم افزود و الگویی بی‌نظیر از مقاومت ملت ایران در برابر ظلم و نفوذ فرهنگی ارائه داد.

 

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، فضای علمی و فرهنگی کشور آکنده از تهدیدها و آشفتگی‌ها بود. در چنین شرایطی، امام خمینی (ره) با نگاهی ژرف و آینده‌نگر، در سال ۱۳۵۹ فرمان تأسیس ستاد انقلاب فرهنگی را صادر کردند. این ستاد که مأموریت اولیه آن در موضوعات مرتبط با دانشگاه‌ها بود، در سال ۱۳۶۳ با پیشنهاد حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مدظلّه‌العالی به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارتقاء یافت و دامنه فعالیت‌های خود را به سیاست‌گذاری کلان فرهنگی و علمی کشور گسترش داد.  

 

چهل سال پیش، در سرآغاز تحولی عظیم در جهان، امام خمینی (ره)، با حکمت و دوراندیشی، شورایی را بنیان نهادند که امروز به قرارگاه اصلی فرهنگ و دانش در کشور تبدیل شده است. در این چهار دهه شورای عالی انقلاب فرهنگی، نه تنها سنگری مستحکم در برابر هجمه‌های فرهنگی و فکری بوده، بلکه پرچمدار حرکت تمدنی ملت ایران برای نیل به تمدن نوین اسلامی است.  

در این چهل‌واره، شورای عالی انقلاب فرهنگی به‌عنوان تبلور اراده ملت و بازوی سیاست‌گذاری نظام اسلامی، گام‌های بلندی در مسیر اعتلای فرهنگ و علم برداشته است. امروز، در آغاز گام دوم فعالیت‌های این نهاد راهبردی هستیم، با تجربه‌ای گران‌سنگ و چشم‌اندازی روشن، مسیر تازه‌ای را برای ساخت آینده‌ای پرافتخار می‌گشاییم.  

 

شورای عالی انقلاب فرهنگی، در طول چهار دهه گذشته، نقشی بی‌بدیل در ارتقای جایگاه ایران در ساحت‎های گوناگون ایفا کرده است: دهه نخست (۱۳۶۳-۱۳۷۳): بازسازی و سامان‌دهی فضای دانشگاه‌ها و ارتقای نظام آموزشی، دهه دوم (۱۳۷۳-۱۳۸۳)؛ گسترش فعالیت‌ها به حوزه علم و فناوری و تأسیس نهادهای علمی و فرهنگی، دهه سوم (۱۳۸۳-۱۴۰۰)؛ تصویب نقشه‌های جامع علمی و فرهنگی، نظیر نقشه جامع علمی کشور، نقشه مهندسی فرهنگی و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و دهه چهارم (۱۴۰۰ تاکنون) که به قرارگاهی شدن شورا و استقرار نظام حکمرانی نوین علمی و فرهنگی اختصاص دارد.

 

این تلاش‌ها موجب شده است که امروز ایران اسلامی، در رشته‌های متعددی از علوم در صدر کشورهای جهان در زمینه تولیدات علمی قرار گیرد و الگویی از پیشرفت دانش‌بنیان را به جهان ارائه کند و در حوزه‌های فرهنگی نیز پس از انقلاب شکوهمند اسلامی شاهد جلوه‌های بی‌نظیری از جلوه‌های با عظمت مانند راهپیمایی تمدنی اربعین، مراسم‌های معنوی اعتکاف و شب‌های قدر، خدمات گروه‌های جهادی، تعظیم شعائر و برپایی روزافزون هیئت‌ها و دسته‌جات پرشور و خروش در ایام مذهبی و هزاران زیبایی دیگر که برخاسته از برکات انقلاب اسلامی ایران است.

 

در کنار این موارد؛ توسعه فرهنگ قرآنی، ارتقای شئون فرهنگ عمومی، ارتقای کیفیت نیروی انسانی در تحصیل و کسب مهارت، توجه ویژه به حوزه خانواده و زنان، تحول و ارتقای علوم انسانی، توجه به فناوری‌های پیشرفته و مورد نیاز کشور مانند هوش مصنوعی و کوانتوم، تدوین اسناد راهبردی حوزه فرهنگ و از همه مهمتر کمک به نظام تعلیم و تربیت برای مأموریت مهم تربیت نیروی انسانی از اولویت‌های دیگر شورای عالی انقلاب فرهنگی هستند.  

 

چهلمین سالگرد تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی و گام دوم آن، آغاز فصل تازه‌ای از مأموریت‌های این شورا است. که در این مرحله، مأموریت‌ها شامل؛ استقرار نظام حکمرانی نوین علمی و فرهنگی بر مبنای ارزش‌های اسلامی، مقابله با نفوذ فرهنگی و بازآفرینی ساختارهای حکمرانی با رویکرد دانش‌بنیان، تکمیل و اجرای اسناد کلان ملی نظیر سند تحول بنیادین آموزش و پرورش،

تقویت تعاملات بین‌دستگاهی و بهره‌گیری از ظرفیت نخبگان و مردم است، که تحقق این اهداف، مستلزم عزم همگانی و مشارکت جدی تمامی دستگاه‌ها و نهادهای مرتبط است.  

 

در این روز باشکوه و فرخنده، یاد شهیدان انقلاب اسلامی، دانشمندان و اندیشمندان بزرگ و جهادگران عرصه علم و فرهنگ پس از انقلاب خاصه اعضای فقید شورا و همه آنان که برای پیشرفت علم و فرهنگ ایران اسلامی کوشیده‌اند، را گرامی می‌داریم و تأکید می‌کنیم که این مجاهدت‌ها، میراثی جاودانه برای نسل‌های آینده است.  

 

شورای عالی انقلاب فرهنگی با تجدید بیعت با مقام معظم رهبری (مدظلّه‌العالی) و با امید به تعجیل در ظهور حضرت ولی‌عصر (عج)، عزم خود را برای تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی و ساختن آینده‌ای درخشان‌تر، جزم کرده و با ایمان و اخلاص، در مسیر تحقق تمدن نوین اسلامی گام برمی‌دارد و پرچم‌دار حرکتی است که در مسیر ظهور منجی موعود منتهی شود.