جستجوی نفت در سرزمین تفت

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری صدا وسیما؛ خط لوله گوره - جاسک می‌تواند مزیت‌های رقابتی بزرگی برای نفت ایران داشته باشد,، زیرا با اجرای این طرح هزینه‌های فروش نفت و بیمه نفتکش‌ها کاهش می‌یابد.

آنطور که علی جعفرزاده قائم مقام مجری طرح خط لوله گوره - جاسک می‌گوید: این طرح با سرمایه‌گذاری ۲ میلیارد دلاری خردادماه ۱۳۹۵ از سوی شرکت ملی نفت ایران به شرکت مهندسی و توسعه نفت ابلاغ و عملیات اجرایی آن در تابستان ۹۸ آغاز شد.

وی ادامه می‌دهد: برآورد‌های اولیه، مدت زمان اجرای طرح را ۵۴ ماه در نظر گرفته بود و اکنون که بیش از نیمی از این مدت‌زمان سپری شده، با گذر از پیک‌های مختلف شیوع کرونا به‌ویژه در جنوب کشور پیشرفت کلی طرح به ۸۵ درصد رسیده و بخش نخست آن که انتقال روزانه ۳۰۰ هزار بشکه نفت خام است آماده بهره برداری است.

جعفرزاده درباره جزئیات طرح می‌گوید: مبدأ خط لوله، منطقه گوره در شهرستان گناوه در استان بوشهر است که پس از عبور از استان‌های بوشهر، فارس و هرمزگان، در ۶۰ کیلومتری غرب شهر جاسک به پایانه و تأسیسات دریایی تازه تأسیس‌شده متصل می‌شود.

بهنام غفاری، مدیر گستره ۴ این طرح نیز درباره مهم‌ترین اهداف اجرای این پروژه، می‌گوید: انتقال روزانه یک میلیون بشکه نفت خام سبک و سنگین از گوره به جاسک، ذخیره‌سازی نفت خام و صادرات از پایانه جدید جاسک، تضمین استمرار صادرات نفت خام و ارتقای جایگاه ایران در بازار جهانی نفت، تمرکززدایی از پایانه‌های صادراتی کشور، توسعه پایدار و اشتغال‌زایی در سواحل مکران اهداف عمده این طرح است.

وی ادامه می‌دهد:، اما نکته دوم، توجه به اهمیت پروژه گوره - جاسک، نه از منظر گزاره تکراری «دور زدن تنگه هرمز» بلکه از منظری اقتصادی و از زاویه پیامد‌های مثبت تنوع‌بخشی به مسیر‌های صادراتی است.

وی معتقد است: پروژه گوره - جاسک و فراهم ساختن امکان صادرات نفت از نقطه‌ای دیگر، نه‌تن‌ها موجب کوتاه‌تر شدن مسیر صادرات نفت برای خریداران به‌دلیل دستیابی به آب‌های آزاد و کاهش هزینه بیمه نفتکش‌ها و در نهایت، افزایش استقبال خریداران به‌دلیل همین مزیت‌های رقابتی خواهد شد، بلکه به افزایش قدرت رقابتی ایران در قیاس با صادرکنندگان نفت منطقه می‌انجامد.

اما این، همه مزیت‌های خط لوله گوره جاسک نیست. عبدالله احمدی، مجری طرح مخازن جاسک می‌گوید: رسیدن نفت به سواحل مکران موجب آبادانی و پیشرفت این منطقه می‌شود.

وی به تاسیس پالایشگاه پتروپالایشگاه و پتروشیمی‌ها دراین منطقه پس از رسیدن نفت به سواحل مکران اشاره می‌کند و می‌گوید: وقتی نفت به جاسک رسید، این امکان فراهم می‌شود تا پالایشگاه‌ها و صنایع پایین‌دستی متعددی در منطقه کمترتوسعه‌یافته فعال شوند و آن منطقه با تبدیل شدن به هاب انرژی نوین در کشور، تمدنی جدید را برای صنعت نفت، توسعه سواحل مستعد مکران و جنوب شرق کشور به همراه داشته باشد. این موضوع علاوه بر درآمدزایی برای کشور، به اشتغال، بهبود معیشت و حتی ارتقای فرهنگی-اجتماعی منطقه کمک می‌کند؛ آیتم‌هایی که زمینه‌ساز توسعه اجتماعی در منطقه است. در واقع وقتی به توسعه صنعتی کامل می‌رسیم که توسعه صنعتی، توسعه اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی را نیز در برگیرد و توسعه‌ای تک‌بعدی و صرفاً مبتنی بر نگاه صنعتی نباشد. در همین راستا، نگرش دقیق به مسئولیت‌های اجتماعی، اهداف بلندمدت توسعه صنعتی همه‌جانبه را با سرعت و سهولت بیشتری تحقق می‌بخشد.

قائم مقام مجری این طرح راهبردی یکی دیگر از مزیت‌های این طرح را اتکا به توان داخلی عنوان می‌کند و می‌گوید:پروژه گوره - جاسک را می‌توان پروژه‌ای در راستای تقویت تولید داخل در شرایط تحریم و رکود اقتصادی ارزیابی کرد.

جعفرزاده می‌افزاید: به‌واسطه این پروژه ۲۵۰ سازنده داخلی فعال شدند و بسیاری از تجهیزات این پروژه، برای نخستین بار تولید شده است. تولید لوله با قابلیت ضدخوردگی (سرویس ترش) اتفاقی مهم در تاریخ صنعت فولاد و نفت ایران بود، چراکه امروز و پس از این طرح ایران نه‌تن‌ها واردکننده این محصول نیست، بلکه مقدمات صادرات آن نیز فراهم شده است.

وی به دیگر توانمندی‌های حاصل از اجرای این طرح اشاره می‌کند و می‌افزاید:ساخت پمپ‌های غول‌پیکر و شیر‌های بین‌راهی ۴۲ اینچی با قابلیت ضدخوردگی از دیگر دستاورد‌های طرح به شمار می‌رود. تولید و ارسال هزار کیلومتر لوله در سطح گسترده اقدامی بسیار مهم بود. این پروژه، نه‌تن‌ها محل تبلور عینی یک عزم ملی در بهره‌گیری از توانمندی داخلی محسوب می‌شود، بلکه عامل افزایش اعتماد به تولیدکنندگان داخلی و ارتقای توان و اعتمادبه‌نفس آن‌ها به‌دلیل مشارکت در پروژه‌ای عظیم بود.

درهمین زمینه تورج دهقانی، مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت می‌گوید: این مگاپروژه نفتی، این باور را در بین کلیه دست‌اندرکاران و از جمله تولیدکنندگان نهادینه ساخت که با وجود بسیاری از موانع دشوار، می‌توان دستاورد‌های فراوانی حاصل کرد و کارفرما، پیمانکاران، سازندگان و مشاوران، همگی در ایجاد و تقویت این باور شریک بودند.

وی می‌افزاید: اهمیت تولید ورق مقاوم به خوردگی یک موفقیت بزرگ در تاریخ صنعت نفت ایران است که پس از ۱۱۳ سال عمر صنعت نفت، موفق به تولید لوله‌ای با قابلیت ضدخوردگی شدیم و به‌واسطه این موفقیت شرکت‌های لوله‌سازی اهواز، ماهشهر و صفا و شرکت فولاد اکسین احیا شدند و از بیکاری حجم بالایی از نیرو‌های آن‌ها جلوگیری شد. چنین تجربه‌ای موجب شد بازار جدیدی برای سازندگان و پیمانکاران ایرانی در منطقه فراهم شود، چراکه مشارکت در چنین پروژه بزرگی در رزومه آن‌ها ثبت شده که قطعاً پیش‌نیاز مهمی برای موفقیت در صادرات کالا و خدمات به کشور‌های منطقه است.

دهقانی همین خود اتکایی و خود باوری را مهمترین دستاورد کشور دراجرای طرح گوره جاسک ارزیابی می‌کند و می‌گوید: خود باوری و ایمان پیداکردن به اینکه ماهم می‌توانیم چنین پروژه‌هایی را آنهم در اوج تحریم‌ها اجرا کنیم دستاورد اصلی این طرح است.
گزارش از امیر شایان‌مهر - خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری صداوسیما