انرژی خورشیدی ، ثروت پایدار خوزستان

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما مرکز خوزستان ؛ این روز‌ها که خاموشی ها‌ی کلافه کننده، موهبتی به نام برق را برای ما یادآور شد و شروع فصل تابستان با افزایش بار ۲۰ هزار مگاواتی به شبکه برق سراسری نیاز به توسعه تولید را به ما گوشزد کرد به دنبال ارائه راهکاری موثر برای رفع محدودیت‌های انرژی هستیم.

با مطالعه شاخص‌های مصرف انرژی در ایران و متوسط جهانی متوجه می‌شویم که در بازه زمانی ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۷ رشد شدت مصرف انرژی (شاخص کارایی انرژی در کشور) در ایران بیش از ۵۰ درصد رشد داشته است، بالا بودن شدت مصرف انرژی در ایران بیانگر ۴۰ درصد مصرف بیشتر انرژی از میانگین جهانی برای تولید کالا و خدمات مشابه است.

در مطالعه طرح جامع انرژی کشور نیاز به ظرفیت تولید ۱۵۰ هزار مگاوات در افق ۱۴۲۰ دیده شده است و اقدامات موثر در رفع محدودیت انرژی در چهار راهکار خلاصه شد، بهینه سازی مصرف، توسعه نیروگاه‌های هسته‌ای، توسعه تجدید پذیر‌ها و واردات انرژی
ازبین راهکار‌های ارائه شده با نگاهی به روند‌های جهانی توسعه آن چه در بلند مدت می‌تواند مارا به انرژی ارزان و پاک برساند روی آوردن به توسعه برق خورشیدی در ایران است.

انرژی خورشیدی منحصر به فردترین منبع انرژی تجدید پذیر در جهان است و منبع اصلی تمامی انرژی‌های موجود در زمین به شمار می‌آید. این انرژی به صورت مستقیم و غیرمستقیم می‌تواند به اشکال دیگر انرژی تبدیل شود.

با توجه به محدود بودن منابع سوخت فسیلی و مشکلات ناشی از احتراق این سوخت‌ها مانند آلودگی روز افزون هوا، استفاده از فناوری‌های خورشیدی مورد توجه بسیاری از کشور‌ها قرار گرفته و در حال حاضر کشور‌های زیادی وجود دارند که به دنبال استفاده از نور خورشید به طرق مختلف هستند تا از آن به عنوان مثال برق تولید کنند.

نتایج مطالعات طرح جامع انرژی با توجه به محدودیت تامین سوخت نیروگاهی متناسب با هزینه تولید و تنش‌های آبی نیروگاه‌های برقابی و کاهش ۴۰ درصدی آورد آب در پشت سدها، لزوم توسعه هر چه بیشتر نیروگاه‌های تجدید پذیر به ویژه خورشیدی را نشان داده است.

با نگاهی به روند جهانی توسعه انرژی‌های تجدید پذیر در دنیا بیش از ۲۰ درصد تقریبا ً (۵۰۰ گیگا وات) نیروگاه‌های خورشیدی در جهان نصب شده که رشد ۱۲ برابری توسعه را نشان می‌دهد.

همچنین با مقایسه هزینه همتراز شده نیروگاه‌های مختلف جهان در سال ۲۰۲۰ متوجه می‌شویم در شرایط کنونی ارزان‌ترین تکنولوژی تولید انرژی الکتریکی سیستم‌های خورشیدی است.

در حال حاضر درایران سیستم‌های توان خورشیدی در مرحله غیر رقابتی قرار دارد و به اهداف خود در برنامه توسعه نیروگاه‌های تجدید پذیر یعنی رسیدن به عدد ۴۰۰۰ مگاوات، نرسیده است و از میزان هدف قانونی (۵ درصد ظرفیت نیروگاهی در برنامه ششم توسعه) تنها حدود ۲۰ درصد محقق شده است.

با وجود این که خرید تضمینی برق تولیدی نیروگاه‌های تجدید پذیر از برنامه چهارم توسعه آغاز شده است و منابع مالی از محل عوارض برق در قانون بودجه سالانه کشور دارای پشتوانه قانونی ماده ۵ قانون حمایت از صنعت برق مصوب سال ۱۳۹۴ پیش بینی شده است.

یک سوم خاک ایران پوشیده شده از کویر است که با نصب پنل‌های خورشیدی مجهز توانایی بهره برداری از انرژی خورشیدی در آن‌ها فراهم می‌شود و می‌توان از پتانسیل و ظرفیت موجود در کویر‌ها برای تامین انرژی بهره برد.

نیروگاه خورشیدی احداث کنید و تا ۲۰ سال برق را تضمینی بفروشید
یکی از راهکار‌های دولت برای تحقق ایجاد ۵۰۰۰ مگاوات ظرفیت خورشیدی احداث نیروگاه خورشیدی توسط مشترکین خانگی و روستایی و تضمین خرید برق توسط وزارت نیرو است بدین صورت که مشترک خانگی پنل و تجهیزات را خریداری می‌کند و وزارت نیرو تا ۲۰ سال برق تولیدی را به صورت تضمینی از مشترک خریداری می‌کند.

رستمی یکی از مجریان طرح انرژی خورشیدی در خوزستان با اشاره به این که افزایش نرخ ارز تاثیر مستقیمی بر تجهیزات نصب نیروگاه انرژی خورشیدی گذاشت گفت: برای نصب یک کیلووات نیروگاه انرژی خورشیدی حدوداً بین ۲۰ تا ۲۵ میلیون هزینه متوجه هر مشترک می‌باشد.

وی در ادامه افزود: اگر سال ۹۸ یک مشترک تصمیم به نصب پنل خورشیدی بر بام خانه داشت بعد از ۴ سال شاهد بازگشت سرمایه و خرید تضمینی برق و سود آوری بود، اما رفته رفته هزینه تجهیزات سولار بالا رفت و در سال جاری شاهد بازگشت ۱۰ ساله سرمایه هستیم.
وی هزینه احداث یک نیروگاه ۵ کیلو وات را ۴۵ میلیون تومان عنوان کرد عددی که سال ۱۴۰۰ به ۱۰۰ میلیون افزایش پیدا کرده است این در حالی است که هزینه احداث ۲ برابر شده، ولی خرید تضمینی فقط ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده است .

یعنی اگر وزارت نیرو در سال ۹۸ به ازای هر کیلووات برق را به قیمت ۱۰۴۰ تومان می‌خرید این مبلغ در سال ۱۴۰۰ به ۱۵۰۰ تومان افزایش پیدا کرده است.
براساس مصوبه خرید برق از نیروگاه‌های خورشیدی که آخرین بازنگری آن مربوط به ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ است در بند دو افزایش نرخ ۴۰ درصدی برای همه انواع تکنولوژی‌های تجدید پذیر تا سایز ۱۰ مگا وات بیان شده است.

وی در ادامه یادآور شد که مردم در صورتی به نصب تجهیزات خورشیدی بر بام خانه هایشان ترغیب می‌شوند که سیاست‌های حمایتی و تشویقی آن‌ها را به این سمت وسو بکشاند.

بیشترین مصرف برق خوزستان در تابستان به مصارف خانگی اختصاص دارد
سخنگوی صنعت برق در جنوب غرب کشور  مهمترین عامل مصرف  برق را مصارف سرمایشی خواند و گفت: مصرف برق  وسایل سرمایشی در  خوزستان در سال جاری ۶۰۰۰ مگاوات معادل ۳میلیون کولر گازی است.

زمانی افزود :  ۶۰۰۰ مگاوات افزایش بار در تابستان به مصرف خانگی که در زمستان معادل ۱۲۰۰ مگاوات بوده اضافه شده و مصرف خانگی را در تابستان سال ۱۴۰۰ به ۷۲۰۰ مگاوات رسانده است.

زمانی در ادامه بیان داشت : پیک مصرف  خوزستان در تابستان سال جاری تاکنون ۸۱۴۱ مگاوات بوده که در ۱۱ تیرماه با دمای ۵۱ درجه رخ داده و نشان از سهم ۸۸درصدی مصارف خانگی نسبت به کل مصرف در لحظه پیک دارد .

وی در ادامه یادآور شد : در نظر داشته باشید، سهم خانگی در سال ۹۹ معادل ۸۲درصد از پیک بار ۸۵۱۸ مگاواتی بوده است که به دلیل کاهش بار صنایع در سال جاری و در نتیجه کاهش پیک بار امسال نسبت به سال قبل باعث افزایش سهم خانگی شده است.

در پیک امسال سهم صنعت ۱۰درصد شده است
سخنگوی صنعت برق جنوب کشور  تصریح کرد : در پیک امسال سهم صنعت ۱۰درصد شده است در حالی که سهم صنعت  در تابستان ۹۹ معادل ۱۵ درصد بوده و ۳ درصد دیگه هم سهم سایر مصارف بوده است .

وی اظهار داشت : متوسط بار خوزستان در زمستان ۳۲۰۰ مگاوات است که ۵۰ درصد آن را صنعت و ۳۷درصد را خانگی مصرف می‌کند.

برنامه ریزی  تولید ۱۰ مگاوات برق با احداث نیروگاه‌های خورشیدی بر بام های مشترکین خوزستانی  

سخنگوی برق خوزستان یکی ازاقدامات موثر در رفع محدودیت‌های انرژی اولیه در افق ۱۴۰۰ را روی آوردن به انرژی‌های تجدید پذیر مثل انرژی خورشیدی دانست و گفت: در نظر داریم برای مشترکینی که تمایل به نصب پنل‌های خورشیدی بر بام خانه‌ها یشان دارند، تسهیلات ویژه‌ای را فراهم کنیم.

کیومرث زمانی گفت :  در حال حاضر در خوزستان ۱۸۰۰ کیلو وات معادل ۱/۸ مگاوات انرژی خورشیدی در خوزستان نصب شده است.

وی بابیان این که نصب یک نیروگاه ۱۰ کیلو واتی حدوداً ۲۰۰ میلیون تومان هزینه دارد گفت: در نظر داریم رایزنی‌هایی با بانک‌های استان داشته باشیم تا تجهیزات اولیه به صورت تسهیلات با سود ۱۰ درصد خریداری شود.

اگر بانک‌ها با سود ۱۰ درصد این ۲۰۰ میلیون را در ازا نصب صفحات خورشیدی و تجهیزات آن تامین کنند در عوض وزارت نیرو قوانینی دارد که برق تولید شده به صورت تضمینی تا ۲۰ سال آینده با بیش از ۵۰ برابر قیمت تولیدی برق، خریداری می‌کند.

وی در ادامه با یک مثال توضیح می‌دهد: مثلاً مشترکی که صاحب یک نیروگاه ۱۰ کیلو واتی است در ماه ۴ میلیون تومان درآمد دارد و ۲ و نیم میلیون آن را برای پرداخت اقساط تجهیزات می‌پردازد و مابقی یعنی ۱/۵ میلیون را به عنوان درآمد ماهیانه می‌تواند برداشت کند.

زمانی با تاکید براین که این تسهیلات ۲۰۰ میلیونی به صورت پول نقد نیست که بخواهد آثار تورمی داشته باشد گفت: تامین مالی و ساز وکار پیاده کردن این طرح باید با تحویل سولار‌ها باشد نه تحویل پول نقد چرا که حجم نقدینگی بالایی به بازار تزریق می‌کند.

سخنگوی صنعت برق در جنوب غرب کشور افزود: در رابطه با قوانین توسعه انرژی‌های تجدید پذیر و خرید تضمینی برق، قوانین کامل و شفافی داریم و براساس تعرفه‌های جدید وزارت نیرو قیمت برق خریداری شده از نیروگاه‌های خورشیدی بخش خانگی بیش از ۵۰ برابر تعرفه فروش برق خانگی در خوزستان است.

زمانی ، مشارکت بهره برداری از نیروگاه‌های خورشیدی خانگی را یک راهکار ملی برای توسعه انرژی‌های پاک، خواند و گفت: بهره برداران بعد از ۱۰ سال صاحب ۱۰۰ درصد درآمد خواهند شد و بعد از ۲۰ سال هم با به روز رسانی پنل‌های خورشیدی مجدداً می‌توانند از عواید این طرح استفاده کنند.

وی تنها مانع اجرای این طرح را تامین مالی دانست و گفت: اگر بانک‌ها ورود کنند و تسهیلات با سود ۱۰ درصد را در اختیار مشترکین قرار دهند می‌توانند هم شیرینی یک سرمایه گذاری تضمینی را بچشند و هم این که به توسعه انرژی‌های پاک کمک کنند.

وی در پایان یادآور شد: در صورت تامین مالی و حمایت بانک‌ها خوزستان ظرفیت افزایش تا ۱۰۰۰ مگاوات برق خورشیدی را داراست.

ثروت آفتاب 
با توجه به این که هزینه نگهداری پنل‌های خورشیدی بسیار مقرون به صرفه است و استفاده از نیروگاه‌های خورشیدی توانسته در برخی مناطق روستایی و دورافتاده مشکلات مردم منطقه را کاهش دهد، باید فکری اساسی به حال هزینه راه اندازی سلول‌های خورشیدی شود و تا جایی که ممکن است هزینه‌ها تعدیل شود.

بیشتر بخوانید : انرژی خورشیدی ۲۷ روستا در خوزستان را روشن کرد

تولید برقی که نه به آب و نه به سوخت فسیلی احتیاج دارد و همچنین آلایندگی هم ندارد برای استان گرم وخشکی مثل خوزستان که بیش از ۳۰۰ روز آفتابی دارد بسیار لازم است ، به شرطی که بیش از پیش از این ثروت خدادادی که به رایگان در خدمت بشر قرارداده شده استفاده کنیم  و برنامه ریزی‌ها را به سمتی برد که  از میزان قابل توجه بیش از ۳ هزار ساعت آفتابی خوزستان استفاده بهینه شود و خود رابرای روزگاری که نفت عنوان کالای راهبردی خود را از دست می‌دهد آماده شویم. .

باید جهاد خورشیدی در کشور راه بیفتد این جهاد به واسطه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت نیرو و ساتبا محقق خواهد شد؛ بدین واسطه موازی کاری پیش نمی‌آید و بستری برای سرعت دادن به استفاده از انرژی خورشیدی در کشور فراهم خواهد شد. 

نویسنده : زهرا کیانی