گزارش مکتوب؛
میوه بِهشتی، کام نَخل داران را شیرین نمیکند
نخل داران شادگانی در انتظار رودهای خروشان اند.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما مرکز خوزستان؛
اینجا سَرزمین نَخلِستانهای بی قرار است. این روزها، طَعمِ رُطب نخلستانها به شیرینی گذشته نیست. کم آبی باعث شده بسیاری از نخلها بر روی شاخه خشک شوند. خرمای خشک، دل نخل داران را میلَرزاند و آب به جای اینکه در رودهایشان جاری باشد، بر روی گونهِ هایشان جاری شده.
چَند سالی است که آب کافی به نَخلستانها نِمی رسد و هَرساله میزان تولید محصول خرمایشان کمتر میشود. اینجا شادگان است. شهری با ۲۳۱روستا در جنوب استان خوزستان که عمده محصول خرمای خوزستان و استانهای اطراف از این شهرستان تامین میشود.
به دلیل وجود رودخانه کارون و جراحی، کشاورزی یکی از پیشههای اصلی مردم این شهرستان میباشد و خرما یکی از محصولات استراتژیک این منطقه به شمار میآید.
حیات یک میلیون نخل در خطر است
در سالهای اخیر مشکلات بسیاری پیش روی نخل داران قرار گرفته، و به همین دلیل از تولید این محصول مرغوب کاسته شده، شادگان در سالهای قبل بیش از ۴میلیون نفر نخل داشته که حال، در اثر کم آبی و خشکسالی، نخلهای آن با مشکل مواجه شده اند.
سرپرست فرمانداری شادگان در این خصوص میگوید: اگر آب به نخلستانهای شادگان نرسد، حیات یک میلیون نخل مورد تهدید قرار میگیرد.
امید صبری پور در ادامه میافزاید: ادارات مربوطه برای تامین آب نخیلات شادگان باید همت کنند و از هیچ کوششی دریغ نکنند، زیرا قسمت اعظم شادگان را روستاها تشکیل داده اند و مردم روستا، کار اصلی شان کشاورزی است و آب یکی از ملزومات معیشت مردم به حساب میآید.
بیشتر بخوانید: برداشت خارک و رطب از نخلستانهای شادگان
موضوع حقابه را از مدیر جهاد کشاورزی شادگان جویا میشوم. او میگوید: فقط ۲بار حقابه، آن هم به میزان ۷۰متر مکعب در ثانیه از آغاز فصل تابستان تاکنون به نخلستانها اختصاص داده شده. متاسفانه این مقدار آب به نخلستانهای پایین دست نرسیده و همچنان با مشکل کم آبی روبرو هستند.
آقای منیعات گفت: اگر آب به اراضی کشاورزی و نخلستانها نرسد، این سرمایههای زیست محیطی در معرض نابودی قرار میگیرند و کشاورزان و نخل داران تنها منبع درآمدشان را از دست میدهند.
منیعات افزود: خرمای این شهرستان در سال گذشته به کشورهای ارمنستان، ازبکستان، امارات متحده عربی، روسیه، ترکیه و روسیه و برخی استانهای کشور نیز ارسال شده است.
خرما چند سالیست برای نخلداران شیرینی نداردابو صابر یکی از نخل داران شادگانی میگوید: نخل داران یک سال آزگار در نخلستانها عرق میریزند تا در پایان شهریورماه شاهد دسترنج و تلاش یک ساله شان باشند. برای این که یک نخل به ثمر برسد سالها زمان لازم است، اما با مشکلات کنونی هیچ سودی عاید نخل دار نمیشود و خستگی چند سال زحمت بر تنش میماند.
او میگوید: چند سالی هست با مشکلاتی همچون کم آبی، عدم خرید تضمینی، نبود پایانه صادراتی، فرآوری و بسته بندی و نبود انبار مناسب، تولید این محصول در استان و علی الخصوص در شهرستان شادگان به طور محسوسی کاهش یافته و با مشکل مواجه شده است.
نخلهایی که خوراک دام میشوند و مهاجرت مردم روستاها را در پی دارند
دبیر نظام صنفی کشاورزی شادگان میگوید: شهرستان شادگان در انتهای رودخانه جراحی و کارون قرار دارد و همه ساله هنگام رهاسازی حقابه نخلستان ها، سهمیه آب به نخلهای این دیار نمیرسد و هرساله از مقدار محصول کاسته میشود و خرماها نیز کیفیت گذشته را ندارند. همچنین بی کیفیتی خرما باعث شده تا این محصول به عنوان خوراک دام فروخته شود.
به گفته هوشنگ مقامسی: آب تالاب شادگان نیز بسیار شور شده و هنگام خشکی رودخانه آب این تالاب به نهرهای خشک ریخته و ریشه درخت را میخشکاند و نمک بر زخم نخل داران میپاشد.
امید نخل دارها به نخل هایشان است که با وضع موجود انگیزه و رغبت شان برای حفظ این میراث گذشتگان و سرمایه زیست محیطی از دست رفته و نای کار کردن در زمین هایشان را ندارند و به فکر کوچ به شهرهای همجوار افتاده اند، هرچند که خیلی از اهالی روستاها به شهرها کوچ کرده اند.
این مشکلات در دراز مدت، صدای آوازه خرمای شادگان را خاموش میکند.
بیشتر بخوانید: ۱۵میلیارد ریال اعتبار برای احیای نخلستانهای شادگان
افق نامعلوم صادرات خرمای خوزستان رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان هم میگوید: از آنجا که خوزستان دومین استان تولید کننده خرما در کشور محسوب میشود انتظار میرود که پایانههای صادراتی برای این محصول ایجاد شود.
امید حاجتی میافزاید: گونههای متعددی از خرما همچون بریم، برحی، گنتار، استعمران و ... در خوزستان کشت میشود.
به دلیل کیفیت مطلوب و بازار پسند بودن این انواع خرما و مخصوصا خرمای استعمران که جایگاه خوبی را در بازارهای خارجی پیدا کرده، از لحاظ صادرات، خوزستان از موقعیت خوبی برخوردار است.
خرمای شادگان در پیچ و خم صادرات و ارز آوری
معاون توسعه تجارت خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت خوزستان در خصوص حمایت از نخلداران و صنعت خرما در شادگان میگوید: هم اکنون خرما از طریق مرزهای زمینی به استانهای همجوار حمل و سپس به کشورهای دیگر ارسال میشود.
یونس حسین نژادیان میافزاید:از آنجا که شهرستان شادگان قطب تولید خرما در خوزستان است، انتظار میرود که یک پایانه صادراتی در این شهرستان احداث شود، تا شاهد صادرات خرما به طور مستقیم از این شهرستان باشیم، و با کاهش دست واسطهها سود بهتری نصیب نخلداران شادگانی شود.
بیشتر بخوانید: خرمای شادگان در بازارهای جهانی
علی نصیری، از صادرکنندگان خرمای شادگان نیز معتقد است، با ایجاد خط کشتیرانی و همچنین پایانه صادراتی و توسعه آن میتوانیم شاهد ارزآوری و رشد اقتصاد و ایجاد اشتغال مردم محلی شادگان باشیم که این امر، رونق تولید را به ارمغان خواهد آورد.
به گفته او: خرما شادگان در بازارهای جهانی مشتریان خوبی دارد، از این جهت کیفیت بسته بندی آن باید در حد مطلوب و مطابق با استاندارهای بین المللی باشد.
کمبود کارگاههای بسته بندی و کارخانه فرآوری، خام فروشی، گریبان خرما را هم گرفت
رئیس کمسیون کشاورزی اهواز میگوید: از آنجا که خرما همچنان به صورت سنتی بسته بندی میشود، به روزرسانی نوع بسته بندی از جمله عواملی است که به فروش و صادرات بیشتر این محصول کمک خواهد کرد.
کارگاههای بسته بندی استان با مشکلاتی همچون نداشتن فضای مناسب برای نگهداری طولانی مدت خرما و همچنین نداشتن بودجه کافی برای بروزرسانی بسته بندی خرما مواجه اند.
به گفته سیدسلطان حسینی: نبود صنایع تبدیلی و فرآوری خرما باعث خام فروشی این محصول شده که با ایجاد واحدهای فرآوری میتوان هم از خام فروشی جلوگیری کرد و در جهت اشتغال جوانان بیکارمنطقه گامی مهم برداشت.
همچنین با ایجاد این واحدها میتوان ارتباط بین کشاورزی و صنعت را بهبود بخشید.
از آنجا که نخیلات یک سرمایه ملی به حساب میآیند، میتوان با بهبود صنایع تبدیلی و فرآوری مطابق با بازارهای جهانی، و ایجاد پایانههای صادراتی، ارزش افزوده زیادی برای این محصول در نظر گرفت تا چرخهای این صنعت سریعتر به گردش درآیند.
شادگان از نظر توسعه سطح زیر کشت و ایجاد کارخانههای فرآوری و بسته بندی پتانسیل خوبی دارد. اگر مسئولان مرتبط در این حوزه کمر همت را محکمتر ببندند، میتوان با تخصیص اعتبارات و جذب سرمایه گذار بخش خصوصی گام مهمی در جهت تولید بیشتر و کیفیت بالاتر برداشت و جهش تولید را به ارمغان آورد.
خبرنگار: فاطمه کمانگر