ارتقاء قدرت محاسبات دانشگاه‌ها با راه اندازی شبکه ابر رایانش ملی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی وزارت علوم؛ آقای عبدالساده نیسی در خصوص راه اندازی «شبکه ملی ابر رایانش»، گفت: در دفتر حمایت و پشتیبانی پژوهشی، چند طرح بزرگ داریم که طرح یاد شده، اکنون بصورت جدی در دستور کار گرفته است.
وی افزود: مسأله HPC یا همان محاسبات سریع و به عبارتی «ابر رایانش ملی» موضوع بسیار مهمی در کشور به شمار می‌رود که البته تجهیزات آن بسیار گران قیمت است و نیاز به کارشناسان بسیار ماهر و حرفه‌ای دارد، هرچند دانشگاه‌های ما اغلب توان تأمین چنین هزینه و تربیت و بکارگیری نیروی انسانی مورد نیاز را برابر با شاخص HPC دارند، با این وجود به روز کردن این تجهیزات و همچنین ارتقاء آن‌ها ممکن است هزینه‌های مضاعف دیگری را به همراه داشته باشد که برای اغلب دانشگاه ها؛ به ویژه دانشگاه‌های کوچک، چندان به صرفه نیست.
آقای نیسی ادامه داد: به منظور سامان بخشیدن به این موضوع، ما در دفتر حمایت و پشتیبانی وزارت علوم تحقیقات و فناوری، شاخص‌هایی را استخراج و بر اساس آن دانشگاه‌های صنعتی شریف، صنعتی اصفهان، صنعتی امیرکبیر، خواجه نصیرالدین طوسی و پژوهشگاه بنیادی (IPM) را انتخاب و از حدود یک سال پیش با تشکیل کمیته ای، روی آن کار کرده ایم.

تدوین آیین نامه و شیوه نامه استفاده از شبکه ملی ابر رایانش
وی گفت: در این مدت آیین نامه و شیوه نامه استفاده از شبکه ملی ابر رایانش را که به موجب آن شورای ابر رایانش با تعدادی عضو و مشخص شدن دبیر و رئیس تشکیل خواهد شد، آماده کرده ایم که خوشبختانه مورد تصویب شورای معاونان وزارت علوم تحقیقات و فناوری قرار گرفت و وزیر علوم هم آن را به دانشگاه‌ها ابلاغ کرد.
آقای نیسی با بیان این مطلب که این شبکه در گام نخست، بصورت آزمایشی (پایلوت) نحوه سرویس دهی به دانشگاه‌ها را ارائه می‌دهد، افزود: در واقع ما در حال طراحی سامانه‌ای هستیم که دانشگاه‌ها وارد آن شده و از طریق این سامانه، خدمات HPC دریافت کنند.
وی ادامه داد: در این بین، شاید دانشگاه‌های دیگری هم از شرایط مورد نظر برای حضور در هسته موسس شبکه ملی ابر رایانش، برخوردار باشند، اما نکته مهم این است که ما باید کار را از یک نقطه آغاز می‌کردیم.
آقای نیسی گفت: ممکن است برای برخی دانشگاه‌ها این سؤال بوجود بیاید که چرا عضو این شورا نیستند؟ در مواجهه با چنین پرسشی، ما ۲ کار را پیش گرفته ایم؛ یکی اینکه اکنون با همین اعضا شورا، نحوه سرویس دهی به دانشگاه‌ها را همچنان دنبال کنیم که البته شیوه نامه اش طراحی شده و فقط طراحی سامانه باقی مانده که دانشگاه صنعتی اصفهان در حال انجام آن است و آزمایش (پایلوت) اولیه را هم ارائه داده اند و بزودی نیز راه اندازی خواهد شد.
مدیرکل دفتر حمایت و پشتیبانی امور پژوهشی و فناوری وزارت علوم تحقیقات و فناوری اهداف راه اندازی این ابررایانش را هم افزایی و استفاده حداکثری از توان علمی و تخصصی دانشمندان و متخصصان کشور، جلوگیری از دوباره کاری و انجام فعالیت‌های موازی، کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره وری از منابع محدود کشور برشمرد.
وی افزود: تعدادی از دانشگاه‌ها اذعان دارند که از شرایط لازم برای حضور در شورا برخوردار هستند و قصد عضویت و ورود به شورای مؤسس را دارند می‌توانند شرایط و درخواستشان را به شورا ارائه دهند.

هم افزایی کارآمد با حضور دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های کشور
مدیر کل دفتر حمایت و پشتیبانی امور پژوهشی و فناوری وزارت علوم افزود: ما پس از بررسی و در صورت احراز شرایط، به طور قطع از حضور و مشارکت آن‌ها بعنوان عضو مؤسس و ورود به شبکه، استقبال خواهیم کرد. زیرا بر این باوریم هم اینک که ۴ دانشگاه و یک پژوهشگاه در عرصه حضور دارند، از یک هم افزایی بسیار کارآمد بهره‌مند هستیم و بی تردید با اضافه شدن دانشگاه‌های پرتوان دیگر کشور این هم افزایی مضاعف خواهد داشت. مراکز عضو به صورت تمام وقت، اطلاعات را با یکدیگر مبادله کرده و این اطلاعات در تمام مراکز همواره به روز نگهداری می‌شوند.
آقای نیسی با بیان اینکه با راه اندازی این شبکه، شاهد اتفاقات بسیار خوبی در کل کشور خواهیم بود، گفت: نکته بسیار مهم دیگر این است که از طریق این شبکه، دانشگاه‌های کوچک که توان تأمین تجهیزات HPC را ندارند، می‌توانند از خدمات این حوزه به خوبی بهره‌مند شوند.
وی افزود: بواسطه شبکه ملی ابر رایانش، محاسبات، خیلی سریعتر، دقیق‌تر و بهتر صورت می‌گیرد و برای کشور مفید واقع خواهد شد.

انجام محاسبات سریع در خصوص تحقیقات کرونا
مدیرکل دفتر حمایت و پشتیبانی امور پژوهشی و فناوری وزارت علوم از پیشنهاد وزارت علوم تحقیقات و فناوری به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای ملحق شدن به این شبکه خبر داد و گفت: نخستین کاری که این شبکه انجام داد، محاسبات سریع در خصوص تحقیقات کرونا بوده است.
آقای نیسی افزود: ما در همان روز‌های نخستین شیوع کرونا در کشور، طی نامه‌ای به وزارت بهداشت، اعلام آمادگی کردیم که بواسطه برخورداری از چنین شبکه ای، می‌توانیم به آن وزارتخانه درخصوص تحقیقاتی که نیاز به محاسبات سریع دارد، کمک کنیم.
وی ادامه داد: هرچند هنوز بصورت رسمی از دانشگاه‌ها گزارشی دریافت نکرده ایم، با این حال، آمار‌های غیر رسمی حکایت از آن دارد که وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، دانشگاه‌ها و یا پژوهشگاه‌هایی که درگیر کرونا هستند، به منظور انجام محاسبات سریع به این شبکه رجوع و همکاران ما نیز با روی باز به آن‌ها کمک کردند.