اولین تصاویر از رئاکتور هسته ای سعودی ها منتشر شد

به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صدا و سيما به نقل از پایگاه اینترنتی بلومبرگ؛ تصاویر ماهواره ای نشان می دهد عربستان سعودی در حال تکمیل کردن اولین رئاکتور هسته ای این کشور است که باعث ایجاد هشدارهایی می شود که این کشور بدون پیوستن به مقررات بین المللی ناظر بر استفاده از فناوری هسته ای از این نوع فناوری ها استفاده کند.
بر اساس تصاویر منتشر شده توسط گوگل ایرث، این تاسیسات تحقیقاتی در گوشه جنوب غربی مرکز علوم و فناوری ملک عبدالعزیز ریاض قرار دارد. این اولین تصاویر عمومی است که پیشرفت در این برنامه عربستان را تایید می کند و نشان می دهد که کار ساخت این رئاکتور تقریبا در حال کامل شدن است. این رئاکتور دور مخزنی ستونی شکل قرار دارد که محفظه سوخت اتمی در آن قرار خواهد گرفت.
این پیشرفت برای کارشناسان کنترل تسلیحاتی نگران کننده است زیرا عربستان سعودی هنوز به چارچوب بین المللی مقرراتی که سایر قدرت های هسته ای از آن ها تبعیت می کنند تا اطمینان حاصل شود که برنامه هسته ای غیرنظامی آنها برای ساخت تسلیحات به کار نمی رود نپیوسته است. تا زمانی که ترتیبات نظارتی با آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین حاصل نشود کشورهای تولید کننده سوخت هسته ای، سوختی به این رئاکتور اختصاص نخواهند داد.
رابرت کلی مدیر سابق آژانس بین المللی انرژی اتمی که برای وزارت انرژی آمریکا نیز کار می کرد می گوید:”به احتمال زیاد این تصاویر نشان دهنده اولین تاسیسات هسته ای این کشور است. این به این معنی است که عربستان سعودی باید به بحث پادمان های خود نظم و ترتیب دهد.“
وزارت انرژی عربستان سعودی در بیانیه ای ادعا کرده است که هدف این تاسیسات ”وارد شدن به عرصه فعالیت های کاملا صلح آمیز، تحقیقاتی، آموزشی و علمی است که کاملا هم با توافقنامه های بین المللی مطابق دارد.“ این وزارتخانه اعلام کرد این رئاکتور با شفافیت ساخته شده و عربستان همه پیمان های بین المللی منع اشاعه را امضا کرده است. بر اساس این بیانیه، این تاسیسات در معرض بازید افراد قرار دارد.
با اینکه عربستان آشکارا درباره برنامه های بلندپروازانه خود برای کسب نیروگاه هسته ای صحبت کرده است اطلاع چندانی درباره نوع نظارتی که این کشور قصد عملیاتی کردن آن را دارد در دست نیست. به سبب بیانات علنی درباره تلاش عربستان سعودی برای دستیابی به تسلیحات هسته ای، کارشناسان بیشتری در عرصه کنترل تسلیحات در حال بررسی فعالیت های هسته ای عربستان سعودی هستند.
اقدامات عربستان باعث ایجاد هشدار در میان جامعه ناظران هسته ای بین المللی شد زیرا ناظران نگران هستند که دسترسی آنها به سایت های هسته ای عربستان سعودی محدود باشد.
تمرکز روی برنامه هسته ای عربستان بعد از آن بیشتر شد که کنگره آمریکا تحقیقاتی را درباره انتقال بالقوه غیرقانونی فناوری های حساس به این کشور را شروع کرد. اداره ذیحسابی دولتی آمریکا نیز این هفته به این روند تحقیقات پیوست و درکنار نهاد دیده بان فدرالی قرار گرفت که مسئول بررسی فعالیت شرکت های آمریکایی در این زمینه در عربستان است.
شرکت دولتی ( INVAP SE ) این واحد را به عربستان سعودی فروخت و ریاض قصد دارد فعالیت آن را امسال شروع کند. به گفته کلی مدیر سابق آژانس بین المللی انرژی اتمی، این رئاکتور حدود ده متر ارتفاع و دو متر و هفتاد سانتی متر قطر دارد و مشابه ویژگی های سایر رئاکتورهای تحقیقاتی است.
مخزن فولادی در عربستان سعودی ساخته شده است. این مخزن جایگاه استقرار سوخت اورانیومی خواهد بود که میزان غنی سازی آن تا سطحی است که بسیار کمتر از سطح تسلیحاتی است.

عربستان سعودی در شرایط کنونی عضو پروتکل مقادیر اندک آژانس است، مجموعه قوانینی که زمانی که این کشور نیازمند سوخت هسته ای باشد دیگر از رده خارج خواهد شد. این کشور مقررات و دستور العمل هایی را که به بازرسان هسته ای اجازه دسترسی به مکان های مورد نظر را می دهد امضا نکرده است.
رافائل ماریانو گروسی نماینده آرژانتین در آژانس گفت: ”عربستان سعودی می بایست قبل از بارگذاری سوخت در رئاکتور توافقنامه جامع پادمان ها و ترتیبات جانبی را امضا کند.“
این دومین بار در ماه اخیر است که مقامات آژانس در وین به عربستان سعودی گوشزد می کنند که اگر به دنبال ادامه برنامه هسته ای بلندپروازانه خود است باید از مقررات بین المللی سختگیرانه تری تبعیت کند.
یوکیا آمانو ماه قبل گفت توانایی بازرسان آژانس درشرایط کنونی برای دستیابی به تاسیسات عربستان سعودی محدود است زیرا برنامه هسته ای این کشور در حال توسعه یافتن بر اساس متن قدیمی مقررات پادمان ها است. آژانس از عربستان خواسته است با کنار گذاشتن این قوانین قدیمی، پروتکل الحاقی را که کامل ترین و دقیق ترین دستورالعمل های بازرسی موجود را شامل می شود امضا کند.

روايت الجزيره از پنهان کاري ترامپ در زمينه قراردادهاي هسته اي با عربستان