سفر پمپئو به خاورميانه

رئيس سابق سيا پنجشنبه گذشته با رأي اعتماد سنا به عنوان وزير خارجه جديد آمريکا انتخاب شد. او بعد از حضور در نشست ناتو در بروکسل، روز شنبه در سفري سه روزه به خاورميانه وارد رياض شد.
پمپئو در عربستان با عادل الجبير همتاي سعودي خود ديدار و گفت و گو کرد و در ضيافت شامي با حضور محمد بن سلمان وليعهد عربستان شرکت نمود.
وزير امور خارجه آمريکا پس از سفر به عربستان، براي گفت و گو با بنيامين نتانياهو نخست وزير رژيم صهيونيستي به سرزمين هاي اشغالي رفته و از آنجا راهي اردن مي شود.
در اين باره ‹‹برجام و سرنوشت آن››، محور مذاکرات پمپئو با متحدان منطقه اي آمريکا خوانده شده است. لذا گفته شده که قرار است قبل از اعلام تصميم ترامپ در مورد برجام (۱۲ مه /۲۲ ارديبهشت‌)، آمريکا با متحدان خود در منطقه در باره برجام رايزني و گفت و گو کند. يعني آنها را در جريان تازه ترين ها در باره توافق هسته اي با ايران قرار دهد: از جمله احتمال خروج آمريکا از برجام و بازگشت تحريم ها عليه ايران.
دونالد ترامپ از بدو ورود به کاخ سفيد همواره خواستار خروج از برجام بوده است و کشورهاي اروپايي همراه با روسيه و چين به دفعات درباره پيامدها و تبعات اين مسئله به واشنگتن هشدار داده اند اما رسانه هاي غربي اين روزها گزارش مي دهند که ظاهراً اين بار ترامپ نمي خواهد تعليق تحريم هاي هسته اي را تمديد کند. در اين باره به نوشته وال استريت ژورنال، اگرچه دولت آمريکا اعلام کرده است که تاکنون در خصوص ماندن يا رفتن از برجام تصميم نگرفته اما به نظر مي رسد پمپئو در سفر به خاورميانه قرار است تصميم ترامپ در مورد توافق هسته اي که احتمالاً خروج از آن باشد را به اطلاع متحدان خاورميانه اي خود برساند.
بر اين اساس، تکيه زدن پمپئوي جنگ طلب ضد ايران بر مسند وزارت خارجه آمريکا، خود به تنهايي دليل و شاهدي بر نقض برجام عنوان مي شود. پمپئو از افراطي ترين چهره‌ها در آمريکا عليه ايران محسوب مي شود که بارها خواستار لغو برجام شده است. بالاخره فردي در وزارت امور خارجه آمريکا روي کار آمده که مي تواند به نمايندگي از رئيس جمهوري سخن گويد و نيازي هم به تکذيب خبرها نيست. حال آنکه پيش تر اختلافات ميان تيلرسون و ترامپ بارها به رسانه ها درز نمود و جنجال به پا کرد. از اين رو بايستي گفت که انتخاب پمپئو به عنوان وزير خارجه آمريکا انتخابي در چارچوب سياست ها و منطبق با علمکرد ترامپ بوده است. پمپئو يکي از حرف‌شنوترين مردان ترامپ محسوب مي‌شود. در اين خصوص گفته شده او پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفيد شخصاً گزارش اطلاعات روزانه را براي دونالد ترامپ مي‌برد و همين موضوع منجر به نزديکي آنها شده بود.
از منظري ديگر، سفر پمپئو به رياض با هدف ترغيب عربستان براي پرداخت هزينه نظامي آمريکا با دستمايه ايران هراسي منطقه اي ارزيابي شده است. به هرحال منابع عظيم مالي سعودي‌ها چيزي نيست که رييس جمهور تاجرپيشه امريکا از آن به راحتي بگذرد.
اکنون تقريباً يک سال بعد از سفر جنجالي و پرسروصداي ترامپ به رياض، مايک پمپئو در مقام وزير امور خارجه جديد امريکا رهسپار عربستان شده تا سعودي‌ها را به پرداخت هزينه‌هاي نظامي امريکا در غرب آسيا مجاب سازد. از نگاه ترامپ، کشورهاي ثروتمند خاورميانه بايد هزينه اقدامات نظامي امريکا را پرداخت نمايند. مسئله اي که ترامپ بار ديگر چند روز پيش در ديدار با همتاي فرانسوي خود در واشنگتن تکرار کرد. از اين رو نبايستي انتظار داشت که تهديدات آمريکا عليه ايران پايان پذيرد چراکه ترامپ سعي دارد صورت حساب سياست تهاجمي خود عليه ايران را به سعودي ها تحويل دهد و چک آن را نقد نمايد.
از اين منظر، شايد بتوان گفت که خروج از برجام براي رييس جمهور تاجرپيشه امريکا منفعت و توجيه اقتصادي ندارد لذا هياهو و جنجال تبليغي رسانه هاي غربي در خصوص محتمل بودن خروج آمريکا از برجام بيش از آنکه واقعيت داشته باشد، تلاش و تقلايي است براي امتيازگيري از ايران. بدين معنا که اين رسانه ها در آستانه به اصطلاح ضرب الاجل ترامپ، با مضاعف سازي فشارها عليه ايران سعي دارند تهران را وادر نمايند که به مطالبات غيرقانوني آمريکا تن دهد.

..........................................................................
مصطفي عبدلي