کاخ اردشیر بابکان، شاهکار معماری ساسانی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز فارس، مدیر پایگاه میراث فرهنگی فیروزآباد گفت: کاخ اردشیر بابکان در ۱۰ کیلومتری شهر فیروزآباد و حدود ۱۰۰ کیلومتری جنوب شرقی شیراز واقع در استان فارس قرار دارد.
کاظمی افزود: این بنای تاریخی با سه گنبدخانه در کنار برکه‌ای زیبا، کاخ ییلاقی اردشیر بابکان در هزار و ۸۰۰ سال پیش بوده است.
وی با بیان اینکه این کاخ به دستور اردشیر بابکان، بنیان‌گذار سلسله ساسانی در سده سوم میلادی ساخته شده و روی سکوی بزرگی قرار گرفته است، تصریح کرد: از ویژگی معماری این بنای باستانی استفاده از فیل گوش‌ها برای نگهداری گنبد‌های مدور و ساخت تزیینات دوران هخامنشیان با استفاده از هنر گچ بری است.
در وسط این سکو بنای مربع شکلی ایجاد و در فراز آن، چهارطاقی بزرگ با دهانه‌های ۱۱ متر و پایه‌های پنج متر ساخته شده است.
به این ترتیب، ایجاد چنین گنبدی روی یک پلان مربع از ویژگی‌های بارز این اثر محسوب می‌شود، زیرا قدیمی‌ترین گنبد‌ها در دنیا روی پلان مدور ایجاد شده‌اند و استفاده از پلان مربع توسط ایرانیان در زمان اشکانیان ابداع شد.
در واقع، زمانی که استفاده از پلان مربع در زمان اشکانیان آغاز شد به دلیل این‌که ایرانیان می‌خواستند دایره گنبد را روی پلان سوار کنند و چهار گوشه آن خالی می‌ماند، اقدام به گوشه‌سازی کردند تا گنبد معلق نماند.
به این ترتیب، از گوشواره‌هایی به شکل فیل‌پوش یا خرطومی برای گوشه‌سازی استفاده کردند که بعد‌ها در دوره اسلامی به صورت سه کنج تغییر یافت.
کاخ اردشیر بابکان دارای تالار‌های تو در تو است و با گذشت ۱۸۰۰ سال، گچ‌بری قسمت بالای دیوار‌های داخلی آن همچنان سالم مانده‌است.
در ضلع شمالی خارج از دیوار کاخ نیز چشمه‌ای زلال از دل خاک می‌جوشد و استخری طبیعی جلوی این چشمه به وجود آمده است.
نهری از کنار دیوار شرقی کاخ عبور می‌کند که موجب آبادانی شهر گور و کاخ ساسانی بوده است. این کاخ که یکی از کاخ‌های ییلاقی اردشیر بابکان بوده، از سنگ، گچ و ملات ساخته شده است.
کاخ اردشیر بابکان از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری فیروزآباد است.