پارادوکس های سیاست خارجی ترکیه

این روزها مقام های ترکیه به شدت مسئله از سرگیری روابط با رژیم صهیونیستی را پیگیری می کنند ومقدماتی هم برای دیدار مقام های آنکارا وتل آویو فراهم شده است.  بر اساس گزارش ها قرار است روز یکشنبه 26 ژوئن  دو طرف برای عادی سازی روابط دو جانبه در رم پایتخت ایتالیا  مذاکره کنند.

یک مقام صهیونیست گفته است اگر هیئت های مذاکره کننده اسرائیلی و ترکیه ای در نشست روز یکشنبه خود در ایتالیا به توافق دست یابند، این توافق روز چهارشنبه 29 ژوئن به کابینه امنیتی اسرائیل خواهد رسید.

تنش در روابط آنکارا / تل آویو پس از آن به وجود آمد که کماندوهای رژیم صهیونیستی در سال 2010 با حمله به کشتی ماوی مرمره که حامل کمک های مردمی به نوار غزه بود 10 فعال ترکیه ای را کشتند.

ترکیه پس از این حادثه خواستار عذرخواهی تل آویو، پرداخت غرامت و پایان دادن به محاصره نوار غزه شده بود.

اما اکنون با گذشت شش سال از این واقعه،  بدون اینکه رژیم صهیونیستی به محاصره ظالمانه نوار غزه که از سال 2007 با پیروزی حماس در انتخابات پارلمانی فلسطین شروع شد پایان دهد، آنکارا با عقب نشینی از درخواست خود به شدت پیگیر برقراری رابطه با این رژیم است و وزیر اقتصاد ترکیه ، رژیم صهیونیستی را متحدی مهم برای آنکارا دانسته  و بر ضرورت همکاری با این رژیم  تأکید می کند.

اما پارادوکسی که درسیاست خارجی ترکیه در این رابطه مشهود است اینکه آنکارا مدعی حمایت از آرمان فلسطین و گروه مقاومت حماس است که به هیچ وجه حاضر نیست از خاک فلسطین چشم پوشی کند.

درست در زمانی که مقام های ترکیه در حال پیگیری از سرگیری روابط با رژیم صهیونیستی هستند هم زمان این مقام ها خالد مشعل رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس را به حضور پذیرفته و با وی دیدارهایی ترتیب داده اند. 

اما در موضوع بحران سوریه نیز سیاست خارجی ترکیه از همین تضادها رنج می برد، در حالیکه آنکارا با دامن زدن به بحران سوریه و تسهیل ورود تکفیری ها و نیروهای تروریست به داخل سوریه به یکی از طرف های اصلی بحران تبدیل شده است،  در عین حال وضعیت میدانی سوریه وحمایت سیاسی، نظامی امریکا از کردهای سوری زمینه تشکیل منطقه خودمختار کردنشین را در مرزهای ترکیه فراهم کرده، که این به ضرر تمامیت ارضی و یکپارچگی ترکیه است. اما با این حال گویا مقام های آنکارا نمی خواهند درک کنند بازی با آتش و چنین تناقض هایی در سیاست خارجی شان، ترکیه را به لبه پرتگاه نزدیک کرده است. هر چند نشانه های آن در موضوعات امنیتی و اقتصادی در ماههای اخیر به دفعات مشاهده شده است.

نکته مهم اینجاست که برخلاف گفته وزیر اقتصاد ترکیه که رژیم صهیونیستی را متحدی مهم برای آنکارا دانسته است، مواضع تل آویو اگر چه با مواضع دولت اردوغان در تلاش برای برکناری دولت بشار اسد یکسان است اما در هدف  چیزی جز خسارت جبران ناپذیر برای  ترکیه در بر ندارد.

بی تردید تجزیه کشورهای منطقه به ویژه سوریه و حمایت از تشکیل مناطق کردشنین یکی از اهداف اسراییل است که این مسئله بر خلاف منافع ترکیه است.

--------------------

بررسی و تحلیل / رضا  محمدمراد